Met een goed sporthorloge, activity tracker of smartwatch kan je tegenwoordig enorm veel meten. Een van die metingen betreft de slaap. Maar wat doe je eigenlijk met al die slaapgegevens die je sporthorloge voor je verzamelt? In dit artikel onthul ik hoe je deze informatie kunt interpreteren en toepassen om je slaapkwaliteit te verbeteren.
Verschillende soorten slaapdata
Om te begrijpen hoe je de gegevens kunt gebruiken, is het nuttig om te weten wat ze precies betekenen. Sporthorloges meten meestal de volgende aspecten:
- Slaapduur: Hoe lang heb je geslapen?
- Slaapfases: Hoeveel tijd heb je doorgebracht in lichte slaap, diepe slaap en REM-slaap?
- Hartslag: Wat was je gemiddelde hartslag tijdens de nacht?
- Beweging: Hoe vaak ben je ’s nachts bewogen?
Mijn favoriete horloges voor het meten van slaap
Garmin
Fitbit
Analyseer je slaappatroon
Als je een aantal nachten hebt geslapen met het horloge om je pols, heb je een berg aan data. Ik doe dit altijd met mijn horloge. Het eerste wat je kunt doen, is je slaappatroon analyseren. Kijk naar trends in je slaapduur en je slaapfases. Zijn er bepaalde dagen waarop je beter of slechter slaapt? Zo ja, kijk dan wat de mogelijke oorzaken kunnen zijn. Misschien ontdek je een verband tussen slechte slaap en stressvolle dagen.
Tip: houdt een slaapdagboek bij. Hier zet je gegevens in die het horloge niet meet. Heb je bijvoorbeeld alcohol gedronken? Een lesje op de sportschool gedaan laat in de avond? Heb je koffie gedronken na 12 uur ’s middags? Je kan dit later goed vergelijken met de data van je sporthorloge!
Toepassen van inzichten
Je weet nu wat je gemiddelde slaapduur is en hoe die is verdeeld over verschillende fases. Dit zijn enkele manieren om deze informatie toe te passen:
- Slaapduur: Als je gemiddelde slaapduur minder is dan 7-8 uur, probeer dan je bedtijd aan te passen. Korte slaap kan op de lange termijn leiden tot gezondheidsproblemen.
- Slaapfases: Als je merkt dat je weinig diepe slaap krijgt, kun je proberen je slaapomgeving te verbeteren. Denk aan een donkere, koele kamer en een comfortabel matras.
- Hartslag: Een hoge nachtelijke hartslag kan een teken zijn van stress of medische aandoeningen. Als dit aanhoudt, is het verstandig om medisch advies in te winnen.
Stel doelen en monitor voortgang
Met de inzichten uit je slaapdata kun je doelen stellen. Wil je bijvoorbeeld je diepe slaap met 30 minuten verlengen? Monitor je voortgang met je sporthorloge en pas je slaapgewoonten aan om dit doel te bereiken.
Deel met professionals
Hoewel sporthorloges nuttige inzichten kunnen geven, zijn ze geen vervanging voor professioneel medisch advies. Als je serieuze slaapproblemen hebt, is het verstandig om je data te delen met een arts of slaapspecialist.
Slaapfases bekeken en wat je er aan kan doen
Alle horloges die ik ooit heb uitgetest (en dat zijn er heel veel) hadden vrijwel allemaal de mogelijkheid om de slaapfases te weergeven. Soms heet het net iets anders, maar meestal heet het gewoon: lichte slaap, diepe slaap en REM-slaap. Wat betekenen deze slaapfasen op je horloge en wat kan je doen om dit te verbeteren?
Lichte slaap
In deze fase ben je enigszins alert en kun je makkelijk wakker worden. Je lichaam bereidt zich voor op diepere slaapfases. Lichte slaap dient als overgangsfase tussen waken en diepere slaap.
Te veel lichte slaap
Als je te veel lichte slaap hebt, kan het zijn dat je niet goed uitrust. Dit kan komen door stress of een slechte slaapomgeving. Je kunt dit aanpakken door:
- Je slaapkamer koel, donker en rustig te maken.
- Ontspanningsoefeningen te doen voor het slapengaan.
Diepe slaap
Diepe slaap is de meest herstellende slaapfase. In deze fase regenereert je lichaam en repareert het weefsel. Je immuunsysteem wordt versterkt en je energieniveau wordt hersteld.
Te weinig of te veel diepe slaap
Als je te weinig diepe slaap krijgt, kan dit je fysieke en mentale gezondheid beïnvloeden. Aan de andere kant kan te veel diepe slaap een teken zijn van ziekte of slaapstoornissen. In beide gevallen is het slim om:
- Een consistent slaapschema te volgen.
- Lichaamsbeweging te krijgen, maar niet te dicht bij het slapengaan.
- Medisch advies in te winnen als het probleem aanhoudt.
Garmin
Fitbit
REM-slaap
REM staat voor ‘Rapid Eye Movement’. In deze fase droom je het meest en is je hersenactiviteit bijna net zo hoog als wanneer je wakker bent. REM-slaap draagt bij aan emotionele verwerking en geheugenopslag.
Te veel of te weinig REM-slaap
Te weinig REM-slaap kan leiden tot concentratieproblemen en stemmingswisselingen. Te veel REM-slaap kan samenhangen met depressie of stress. Om je REM-slaap te balanceren, kun je:
- Alcohol en cafeïne vermijden, vooral in de avond.
- Stressmanagementtechnieken toepassen zoals meditatie of mindfulness.